+ نوشته شده در  سه شنبه هفتم اسفند ۱۳۹۷ساعت 21:11  توسط علیرضا آیت اللهی aliveza ayatollahi  | 

برنامه ریزی رشد و توسعه / اسلام : رمضان

برنامه ریزی رشد و توسعه و ماه مبارک رمضان

اسلام از ابتدای خود همیشه یک الگو و حتی اسوه ی برنامه ریزی در جهان بوده است .

اصل اسلام تسلیم در برابر « حق ٌ » و به تعبیری دیگر خدای یگانه است که سبب رستگاری مؤمنان یا به تفسیری برنامه نگر « رشد و توسعه » جوامع می شود : هدف اصلی و کلٌی

حق تعالی قرآن کریم را وسیله ی این نیل به حق قرار داده است .

قرآن کریم ، احادیث و امثال آنها با تدوین فقه اسلامی « رساله عملیه » را پدید آورده اند .

عمل به اسلام یا اعمال اسلامی طی یک سال قمری زمانبندی شده اند که این هدف اصلی ، اعمال ، و زمان انجام آنها محور برنامه ریزی اسلامی را تشکیل داده اند .

و در پی زمانبندی اعمال اسلامی به دستورالعمل ها می رسیم ...

ماه مبارک رمضان از آنجا که زمان نزول قرآن است منشاء برنامه ریزی باشد ؛ و خود یکی از مهمترین فصول زمانبندی در برنامه ریزی اسلامی ، یعنی زمان روزه گرفتن است

*

+ نوشته شده در  سه شنبه هجدهم اردیبهشت ۱۳۹۷ساعت 20:9  توسط علیرضا آیت اللهی aliveza ayatollahi  | 

 

روشنگری :

ابتدا باید یاد آوری کنیم که « نقشه راه » به معنی « برنامه ریزی » نیست ؛ یکی از بخش های برنامه است و آنهم اکثرا" برنامه هائی صرفا" سیاسی .

اگر  بحث بر « راه درست » برای بشر باشد با نخستین آیه ی قرآن کریم مواجه می شویم :

بنا به تفاسیر قرآن کریم :

از بعد « نظری » راه مستقیم شامل ویژگی هائی است که خدا وند تبارک و تعالی در قرآن کریم بیان کرده است .

مجموعا" :

صراط مستقیم یا راه سعادت یا به تعبیری « راه توسعه » ( جسمانی – عمرانی – اقتصادی – اجتماعی – سیاسی – فرهنگی – مذهبی ... الی الحق ) در تسلیم در برابر خدا ( مسلمانی ) ، پیش گرفتن دین حق یا همان راه حق بنا به عمل به کلام الله است .

از اینجاست که ما با تکیه بر « راه حق » به جستجوی مفاهیم و مضامین مرتبط با برنامه ریزی در قرآن کریم می پردازیم . مو منان و مسلمانان هدایت خود را از خداوند متعال میطلبند و ایزد تعالی نیز سه منبع اساسی در اختیار انسان نهاده است :

قرآن کریم

راه بزرگان مومن

عقل

( ادامه دارد )

+ نوشته شده در  چهارشنبه سوم خرداد ۱۳۹۶ساعت 13:30  توسط علیرضا آیت اللهی aliveza ayatollahi  | 
در الگوی اسلامی برای برنامه ریزی باید توجٌه داشته باشیم که :

- اساس را بر ایدئولوژی گذاشته ایم و بنابر این از علوم و فنون به مفهوم حقیقی کلمه فاصله گرفته ایم .
- ایدئولوژی هربر نامه بر جنبه ی اجتماعی برنامه می افزاید
- اگر ایدئولوژی به صورت مذهبی باشد خواه ناخواه به نحوی جامعه زیر بنا قرار می گیرد و نه اقتصاد ! ؛ در واقع بیشتر به سوی « توسعه اجتماعی » می رویم .
« توسعه اجتماعی » را نباید « برنامه ریزی اجتماعی » خواند . این عنوان که پس از جنگ جهانی دوٌم و تشکیل جامعه ملل متحد ، در دهه های 1950 و 1960 ،متداول شده است دیگر در فرهنگ جهانی وجود ندارد ؛ و امروز به آنچه که ما « کنترل جمعیت » می گوئیم « برنامه ریزی اجتماعی » می گویند .
- الگوی اسلامی قاعدتا" مبتنی بر دین است ؛ حال آنکه ما در واقع متوجٌه مذهب شیعه دوازده امامی هستیم . (1)


(1) توجٌه کنیم به مقررات بانک توسعه اسلامی

+ نوشته شده در  یکشنبه یکم اسفند ۱۳۹۵ساعت 15:34  توسط علیرضا آیت اللهی aliveza ayatollahi  | 
 

تعریف برنامه ریزی


برنامه ریزی فرایندی است مشتمل بر :
- تعیین هدف ها
- تشخیص وسایل لازم برای تحقق این اهداف
- تعریف مراحل رسیدن به هدف ها
طی این فرایند می بینیم که :
- هم اکنون در چه شرایطی قرار داریم ؟ ( وضع موجود )
- به چه چیزی می خواهیم برسیم ؟ ( وضع مطلوب )
- تفاوت یا فاصله ما در هر موردی در وضع موجود با وضع مطلوب چقدر است؟
- چه سازمانی مسؤولیت اجرای چنین برنامه ای را می پذیرد ؟

+ نوشته شده در  پنجشنبه هفتم بهمن ۱۳۹۵ساعت 17:51  توسط علیرضا آیت اللهی aliveza ayatollahi  | 
 

تعریف برنامه ریزی . جدید


برنامه ریزی فرایند مدوٌنی است ازتصمیمگیری برای

به تصویرکشیدنآینده ای مطلوب

و تعیین دقیق روش اجرای این تصمیم .

 

https://www.google.com/search?q=definition+de+planification&biw=1001&bih=611&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=0ahUKEwjx-P2ynNjRAhVIShQKHVrXCN4Q_AUIBigB

+ نوشته شده در  دوشنبه چهارم بهمن ۱۳۹۵ساعت 15:30  توسط علیرضا آیت اللهی aliveza ayatollahi  | 
۹۴/۱۲/۰۸ :: ۱۳:۴۱

 

آینده‌نگری در ادیان مختلف به چه صورت است

خبرگزاری فارس: آینده‌نگری در ادیان مختلف به چه صورت است

آینده نگری در همه ادیان وجود دارد، اما بحث از امکان و عدم امکان آینده نگری به جز از مسیر دین از زمره مباحث فلسفه محسوب می‌شود.

 

به گزارش خبرنگار آیین و اندیشه خبرگزاری فارس، آینده‌نگری در همه ادیان وجود دارد، اما بحث از امکان و عدم امکان آینده نگری به جز از مسیر دین از زمره مباحث فلسفه محسوب می‌شود.

هم دینداران به تبع اندیشه‌های ملهم از دین نگاهی به آینده داشته‌اند، هم فیلسوفان در اطراف آن تأمل کرده‌اند و هم امروزه علوم اجتماعی به ویژه جامعه شناسان تاریخی به نظریه پردازی در این باب پرداخته‌اند.

در میان ادیان شاید نتوان دینی را یافت که آینده نگری و به نوعی پیش بینی آینده در آن یافت نشود. از اعتقاد به ظهور «مسیحا» در یهودیت، آینده نگری مثبت در مزامیر داوود، مفهوم «فارقلیط» به معنای نجات دهنده و اندیشه عروج مسیح به آسمان در مسیحیت، دوران‌های تاریخی و «سوشیانت یا سوشیانس» در زرتشت گرفته تا اعتقاد به «اوتارها» در بودیسم و مظاهیر برهمن، به نوعی همه موضوعاتی پیرامون فرجام اندیشی در ادیان ابراهیمی و غیر ابراهیمی بوده‌اند.

*آینده‌نگری در بودا

بودا، در فرمان‌های خود به آینده‌نگری بشر پرداخته است. بودا بر این باور است که در آینده انسان در دوره‌ای از زمان دچار نابسامانی و بحران می‌شود. انسان‌های بحران زده در جامعه، مردمانی استثمارگر، ستمگر و پوچ گرا خواهند بود. آنها بدی را عین خوبی می‌پندارند و هیچ تفاوتی بین خیر و شر قائل نیستند و تنها به امیال جنسی خویش ارج می‌نهند و به زندگی تجملاتی گرایش می‌یابند، کودکان دچار تغییراتی می‌شوند که برای والدین قابل درک نیست و این مسئله چیزی است که هیچ دین و آیینی خواستار آن نیست.

پس از آن جامعه وارد دروانی تازه می‌شود، دورانی که انسان به رشد روحی بزرگی دست می‌یابد و در زبان پالی آن را METTRAL SRIARAYE می‌نامند. معنای این کلمه این است که در آینده جامعه‌ای متمدن، سرشار از آگاهی و در اوج کمال پدید خواهد آمد و هر انسانی که در این جامعه مدنی قرار گیرد، به طور کلی به فضای DHAMMA وارد می‌شود و تحول بزرگی در جامعه بشری به وجود می‌آید.

این مرحله از تاریخ با یک انسان ظهور می‌کند. او بر شتر سفیدی سوار است و از صحرا می‌آید تعداد زیادی از یارانش که شمارشان به بیش از  هزار نفر می‌رسد، او را همراهی می‌کنند. طبق گفته بودا، دین نه دیکتاتوری است و نه دموکراسی تمام عیار و نه از سنخ مکتب‌های جهل آمیز مادی‌گرا. بنابراین عدالت باید برای همه در جامعه رعایت شود، هیچ گونه بی عدالتی، ریاکاری و عمل خلافی در چنین جامعه‌ای از دید قانون پوشیده نمی‌ماند.

*آینده‌نگری در اندیشه مسیحی

در اندیشه تاریخی مسیحیت، آینده دوران روح القدس است. این اشاره به آینده یکی از ویژگی‌های اندیشه تاریخی مسیحیت در قرون وسطی است. اما چگونه می‌توان گفت در آینده چه اتفاقی خواهد افتاد؟در پاسخ باید گفت از طریق مکاشفه یعنی آینده بخشی از تاریخ است که حضرت مسیح راجع به خدا برای انسان مکشوف کرده است. این مکاشفه نه تنها کلید فهم آنچه را که خدا در گذشته انجام داده در اختیار انسان قرار می‌دهد بلکه آنچه را هم که خدا بر آن است که در آینده انجام دهد، به انسان نشان می‌دهد.

*آینده‌نگری در اندیشه اسلامی

قرآن کریم از آینده بشر و تحولاتی که جامعه انسانی شاهد آنها خواهد بود، سخن می‌گوید و مجموعه توصیفاتی را به ما ارائه می‌کند که برای رهبری انسان در مسیر خود به سوی آینده‌ای بهتر می‌توان از آنها استفاده کرد. با این همه انسان در اجرای برنامه‌های خویش آزاد است و جامعه بشری مجموعه تنش‌های پیچیده و منافع متضاد است.

خداوند در قرآن کریم می‌فرماید: وَ تِلْکَ الْأَیَّامُ نُداوِلُها بَیْنَ النَّاسِ؛ انسان مسلمان به صورت یقینی می‌داند که فرجام کار و عاقبت از آن پرهیزکاران و پیروزی با مومنان است و آنها هستند که سرانجام به توفیق دست می‌یابند. ولی هیچکس نمی‌تواند شرایط و زمان آن را تشخیص دهد.

تمایز آینده نگری اسلام از آینده نگری ادیان دیگر، این است که اسلام،‌ افزون بر معرفی کلی مهدویت به عنوان نماد آینده مثبت، به بیان جزئیات آن نیز پرداخته و با ارائه آموزه‌های روشن و معقول و نیز با تعریف صحیح و روشن از آینده نگری و آموزه مهدویت و از همه مهم‌تر، با مشخص کردن مصداق منجی و زنده و حاضر بودن او در این دنیا و نیز نظارت وی بر اعمال و گفتار انسان‌ها، اندیشه نگری را از مقام عقل نظری به جایگاه عقل عملی سوق داده و آن را برای بشر و جوامع بشری عملی و کاربردی کرده است.

*آینده نگری فطری و مادی

نوع آینده نگری ادیان فطری است. دیدگاه فطری بودن آینده نگری، خاستگاه آینده نگری را عقل و فطرت و اقتضاهای انسانی دانسته و دین و تعالیم دینی را عامل مشوق و تعیین کننده ویژگی و شاخصه‌های آن می‌داند.

مقابل دیدگاه فطری بودن آینده نگری، دیدگاه کسانی مطرح است که آینده نگری مثبت را برخاسته از محرومیت‌ها، ناکامی‌ها و نابسامانی‌های انسان‌های شکست خورده می‌دانند که غالباً پیروان ادیان هستند. در واقع در نگاه این دسته از فیلسوفان تاریخ، خاستگاه نگرش مثبت به آینده، سرخوردگی‌ها و بحران‌های روحی و روانی جوامع مذهبی است.

*آینده نگری فلسفی

فیلسوفان تاریخ بر آن هستند که آینده تاریخ به سمت تکامل و کمال حرکت می‌کند، یعنی معتقدند تاریخ به سوی صلح، معنویت، حاکمیت مذهب و ارزش‌های اخلاقی و متعالی در حرکت است. در حالیکه فلسفه تاریخ ظرفیت علوم اجتماعی را در توسعه قوانین جهان شمول، از طریق کاربرد روش‌هایی مانند آزمایش رد می‌کند، اما تاکید دارد که از طریق اثبات قوانین توسعه تاریخی، پیش بینی جریان آینده تاریخ امکان پذیر است.

*آینده نگری علمی

پس از قرون وسطی، اولین نشانه‌های جدی توجه انسان به آینده در عصر روشنگری دیده می‌شود، عصری که انسان باور داشت علوم برای هر چیزی راه حلی خواهند یافت. قوانین نیوتن در مورد حرکت، درک و تحلیل بسیاری از پدیده‌ها را ممکن ساخته بود. در اثر رشد شتابان علوم در این دوره،‌ متفکران عصر روشنگری واقعا به این نتیجه رسیده بودند که تنها زمان می‌خواهد تا همه قوانین و قواعد جامعه و محیط پیرامون بشر معلوم و آشکار شود.

در همین دوران، برخلاف گذشته که بیشتر متفکران افق‌های کاملا روشنی از آینده تصویر می‌کردند تجسم‌های تیره تری از آینده نیز نضج یافت. آثار متفکران نظیر اچ.جی. ولز، جورج اورول و آلدوس هاکسلی از زمره چنین اندیشه‌هایی محسوب می‌شود و با چنین نمونه‌هایی است که به کلی آینده پژوهی راه خود را به ادبیات باز می‌کند.

منبع: فلسفه نظری تاریخ؛ مفاهیم و نظریه‌ها اثر مجید کافی

انتهای پیام/ک

+ نوشته شده در  دوشنبه هفدهم اسفند ۱۳۹۴ساعت 13:0  توسط علیرضا آیت اللهی aliveza ayatollahi  | 

ابزار برنامه ریزی (3)

توجه به امکانات و منابع ، و تدوین بودجه

این بخش که ظاهرا" ساده ترین بخش از برنامه ریزی به شمار می رود ، در عمل دشوارترین مرحله از برنامه ریزی است ؛ چنان که از رژیم طاغوت در ایران تا نظام سوسیالیسم دشمن ساز ، اسلحه گرا ، ضعیف در تولید و متوقع در مصرف اتحاد شوروی ( سابق ) ، با وجود آنکه در ثروتمند ترین سرزمین های جهان مستقر بوده اند نهایتا" به صورتی شگفت آور ورشکسته شده مضمحل گشته اند .

امکانات و منابع به معنی اتکاء صرف به منابع سصح الارضی و تحت الارضی نیست . بلکه به معنی میزان تولید سرانه ملٌی ، و جریان مثبت آن در اقتصاد سیاسی جهان ، به نحوی است که با حدٌ اقل هزینه ، به حدٌ اکثر منافع ممکن رسیده قدرت خرید ، و به ذنبال آن طبیعتا" نرخ برابری ارزش پول را افزایش دهد .

امروز به این دلیل است که سرمایه انسانی ، به ویژه هوش و عقل مسؤولان هرکشوررا مهمترین امکانات آن کشور می شمارند ؛ همانکه در اسلام راستین ناب محمدی نیز مورد تاکید مکرر قرار گرفته است .

بهره بری از هر امکاناتی متکی به وجود خرد ، که خود با خرد جمعی ( و نه صرفا" آراء بی سوادان و کم سوادان اکثریت غالب جامعه ) تقویت می یابد ، است و از آنجا است که بنا به شرع مقدس اسلام ، فرامینی چون « ولاتقف ... » ، « قاعده لا ضرر » ، و « شرط عقل » که در مکتب اصولی آمده است ، حفظ منافع و عزت و سربلندی یک امٌت با افزایش قدرت خرید و افزایش نرخ برابری پول آن امکانپذیر می گردد .  

+ نوشته شده در  دوشنبه بیست و یکم بهمن ۱۳۹۲ساعت 20:13  توسط علیرضا آیت اللهی aliveza ayatollahi  | 

 

آینده نگری و پیش بینی در برنامه ریزی اسلامی


برخی ، به خصوص طرفداران مکتب جبر ، معتقدند که پیش بینی در اسلام معقول شناخته نشده است ؛ ممکن و بنابر این جایز نیست .

اکثرا" معتقدند که گرچه آینده نگری بسیار سخت ، و پیش بینی دقیق آینده از عهده بشر خارج است با این وجود می توان در امور اقتصادی و اجتماعی چون میزان تولید کالاها و خدمات در آینده و میزان مصرف آنان ، بنا به نرخ رشد جمعیت ، پیش بینی کرده از مسائل موجود کاست و سبب های توسعه را بیاراست .

در این حیطه که نهایتا" به پیش بینی پدیده ها و مسائل اقتصادی ، و علوم اقتصادی بر می گردد ، بزرگانی چون حضرت آیت الله صدر چندان ربطی بین علم اقتصاد و احکام اسلامی مشاهده نکرده اند . با این وجود ، پیش بینی ، به خودی خود و بدون توجه به ضرورت های احتمالی اسلامی نیز از مباحث مهم و خود از مسائل مهم در برنامه ریزی ، با نتایجی در اکثر قریب به اتفاق موارد فقط محتمل است .

برای آشنائی بیشتر می توانید نگاه کنید به منابع اینتر نتی زیر :

-      پایگاه مقالات آینده پژوهی. جائی برای پژوهش آینده ها . به همٌت علیرضا نصر اصفهانی

-      - تعیین پیش بینی و آینده نگری در نظام مدیریت اسلامی در مجلٌه ی « مدیریت ، بهبود و تحول »

-      - مطالعاتی که توسط پژ.هشکده ی صدا و سیما صورت گرفته است

-      - فرآیند برنامه ریزی از نگاه امام علی (ع) در پژوهشکده ی باقر العلوم

-      - در آمدی بر اسلام و آینده پژوهی از سامانه نشریات : مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره

-      - برنامه ریزی و آینده نگری ، مهم ترین نیاز امروز

-      - یادداشتی اینترنتی تحت عنوان « طرح و برنامه از نظر قرآن »

-      - یادداشتی تحت عنوان « جایگاه نظم و برنامه ریزی در اسلام »

-      - اسلام و پیشگوئی آینده ، فرصت ها و تهدید ها از خبر گزاریفارس

-      آینده نگری بر اساس بینش اسلامی صورت گیرد . مهر نیوز

-      - باز نگری و دستگاه نظری آینده پژوهی در جهان بینی اسلامی . از پرتال اهل بیت .و به خصوص :

-      - مقالات و سخنرانی های « همایش اسلام و آینده پژوهی » که در اواسط دی ماه 1390 برگزار شده است ، و از آنجمله است سخنرانی آیت الله مصباح یزدی تحت عنوان « اسلام و پیشگوئی آینده ، فرصت ها و تهدیدها » . 

+ نوشته شده در  شنبه نوزدهم بهمن ۱۳۹۲ساعت 20:44  توسط علیرضا آیت اللهی aliveza ayatollahi  | 

ابزارهای برنامه ریزی (1)

ما علمی بنام برنامه ریزی نداریم ، برعکس ، برنامه ریزی مستوجب علومی متعدد و متفاوت است ؛ چون از همان نخستین مرحله ی برنامه ریزی توسعه ضرورت می یابد که ( طی چند رشته « مسئله شناسی » بهم پیوسته ) موضوعات و مسائل جامعه یا به اصطلاح ملٌت ، جامعه ی شهر مورد نظر و .... شناخته شده باشند تا اهداف برنامه در جهت رفع مسائل یا کاهش حتی الامکان شدت و حدت آنان تعیین و تدوین و اولویتبندی شوند .

این « شناخت مسئله » در هر رشته توسط متخصصان آن رشته صورت می گیرد و مورد جمع بندی و توافق نهائی آنان قرار می گیرد .

مطالعات و تحقیقات میان رشته ای ، نخستین ابزار هر برنامه ریزی توسعه ای را تشکیل می دهند . 

+ نوشته شده در  جمعه چهارم بهمن ۱۳۹۲ساعت 16:18  توسط علیرضا آیت اللهی aliveza ayatollahi  |