آمایش یا ساماندهی کار (3)

زمان سنجی ( کارسنجی )

معمولا" عنوان « کار سنجی » نام دانشمندی بزرگ چون فردریک وینسلو تیلور را به ذهن متبادر می سازد .

کار سنجی نیز چون تنظیم روشها برای یک برنامه ریزی واقع بینانه لازم است . مثلا" این دیوار در چه مدٌت ساخته می شود ؟ هرمتر از آن پارچه در چه مدٌت بافته می شود ؟ .

در این مورد هر « وظیفه » ، « رویٌه » و باصطلاح « مجموعه پیوسته فعالیت ها » به عنوان جزئی از یک سیستم تولیدی مورد ملاحظه قرار می گیرد

ابتدا لازم است واحد سنجش ما مشخص باشد :

ساعت برای بنٌائی

دقیقه برای صنایع و....

ابتدا باید زمان استاندارد را محاسبه کرد :

زمان استاندارد

زمان استاندارد به معنی زمانی است که طی آن کلٌ کار باید

- تحت شرایطی مناسب از لحاظ روش

- تجهیزات و مواد اولٌیه از فلان نوع مشخص

- در فلان محیط کاری

- با کار آئی لازم صورت پذیرد .

کار آئی

کار آئی عبارتست از بازدهی ئی که یک کارگروه واجد شرائط به عنوان کار معمولی یک شیفت ، بطور طبیعی و بدون کوشش بیش از حد به آن دست یابد . ( بشرط آنکه وی نسبت به روش موجود آگاه و با آن موافق بوده و کار را با علاقه اتجام دهد )

مسلما" در عمل زمانِ کار با این « زمان استاندارد » تفاوت می یابد زیرا :

- استراحت اجتناب نا پذیر است

- حوادث احتمالی را نیز باید به حساب آورد ؛ مثلا"

* انجام کارهای شخصی مثل دستشوئی و پاسخ به تلفن های ضروری

* انجام کارهی مقتضی مثل رفتن نزد مدیر کارگزینی به فلان ضرورت

* تاخیرهای اجتناب ناپذیر کارگران درشهرهای بزرگ پر ترافیک

بنابر این زمان استاندارد مرکب است از دو جزء :

- زمان نرمال

- زمان بیکاری های مجاز

زمان بیکاریهای مجاز+ زمان نرمال = زمان استاندارد

مدیریت کارخانه ( سرپرستی کارگاه ) (8) مهندسی سیستمها

مدیریت کارخانه ( سرپرستی کارگاه ) (8) مهندسی سیستمها

مهندسی سیستم ها

مهندسی سیستم ها ، یا مهندسی روش ها ، که مترادف با اصطلاحاتِ مطالعه کار – کارسنجی – مهندسی زمان و حرکت – مطالعه ی زمان و حرکت ساده سازی کار ؛ و حتی برخی از اصطلاحات دیگر بکار می رود مجموعا" به معنی بررسی ، تجزیه و تحلیل و سنجش منظم روش انجام کارهائی است که متضمن فعالیت انسان یا در اینجا نیروی کار هستند ؛ و آنگاه ایجاد تغییرات لازم در نحوه ی انجام این فعالیت ها به منظور بهبود در تولید کالاها و تولید خدمات ، با افزایش کیفیت آنها در زمانی تا حد ممکن کوتاه تر و با هزینه ای حتی الامکان کمتر .

مهندسی روشها ، مثل برنامه ریزی عملیاتی یا پروژه فقط و فقط منحصر به بخش تولید کالا ها نیست ؛ و در سایر بخش های بنگاه های اقتصادی و اجتماعی ؛ مثل بخش امور کارکنان ( که به بهره وری نیروی انسانی می انجامد ) ، بخش امور مالی ، و.... نیز به کار می رود ؛ و از این رو دارای مهندسان ، متخصصان و مجموعا" خبرگان و کارشناسانی مخصوص به خود است .

طرح مسائل و پیشنهادات

در برخی از کارگاهها ، از روش طرح مسائل و پیشنهادات از سوی کارکنان استفاده می شو؛ و به ویژه کارکنان را به طرح پیشنهادات تشویق می کنند تا هم بهره وری بیشتری از غرایز ، تخصص ها و تجارب به عمل آید و هم به نوعی به خرد جمعی برسند . در نهایت در بسیاری از بنگاه ها ، نهادها و سازمان های اداری به این حقیقت پی برده اند که بهترین ایده ها و نظرات غالبا" از سوی سرپرستان کارگاهها ارائه می شود ؛ چرا که آنان بیشتر از هرکس دیگری از نحوه انجام کار در کارگاه آگاهی دارند ؛ و در ضمن به واسطه ی دانش و تجربه خود ، به خوبی در می یابند و می دانند که کدام مراحل از انجام کار قابل اصلاح و بهبود است . امٌا به مصداق « همه چیز را همگان دانند » مشارکت تمام نیروی انسانی در بهبود روش انجام کار بهره بسیار بیشتری می دهد و از این رو نقش بخش تحققیق و توسعه مطرح می شود .

مهندسی سیستم ها ،  مهندسی روش ها ، مطالعه کار ، کارسنجی ، مهندسی زمان و حرکت ، مطالعه ی زمان و حرکت ، ساده سازی کار ، طرح مسائل و پیشنهادات ، محوریت سرپرست ، مشارکت کارکنان